Bolalar jinsiy tarbiyasi

Musulmon hamjamiyatida jinsiy salomatlik bo'yicha ta'lim eng muhim mavzulardan biri hisoblanadi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bizga amallarning eng yaxshisi, kichik bo'lsa ham, doimiy ravishda qilinadigan amallarni o'rgatganlar. Bolalarni yoshligidan to'g'ri e'tiqodda va tekshirilgan ma'lumotlar asosida o'sib ulg'ayishini ta'minlash uchun ota-onalar doimiy izlanishda bo'lishlari lozim. Bir joyda qotib qolgan inson o'z farzandiga hech qanday ilm bera olmaydi, chunki zamon ilgarilab ketaveradi. Unda harakatini qilib qolmagan odam orqada qolib ketaveradi. Shuning uchun farzandlarni islomiy qadriyatlar bilan tarbiyalash uyda tez-tez diniy suhbatlar, jumladan Qur'on va hadis ilmlarini o'tkazishni talab qiladi. Bu “ilmiy” darajada boʻlishi shart emas, balki Qurʼon oyatlarining maʼnolarini oddiy kitoblardan o'qib oʻrganish, hadis kitoblarini oʻqish, islomiy maqolalarni muhokama qilish, yoki onlayn maʼruzalarni tinglash va hokazolarni oʻz ichiga oladi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Kimki menga ikki jag'i va oyoqlari orasidagi narsalarni saqlashga kafolat bersa, men unga jannatni kafolatlayman".  (Buxoriy). Farzandlarimizning oxiratini yaxshilashga intiluvchi ota-onalar sifatida biz ularni yoshligidanoq jag'lari orasidagi narsalarni asrash, yolg‘on gapirish, g‘iybat qilish, tili bilan o‘zgalarning ko‘nglini og‘ritmaslik, chaqmachaqarlik kabi zararlarni bilishga o‘rgatamiz. Haqoratli so'zlarni ishlatmaslikka da'vat qilamiz. Lekin payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam aytib o'tgan hadisning ikkinchi qismi haqida farzandlarimiz bilan suhbatlashmaymiz. Biz ularning oyoqlari orasidagi narsalarni saqlashga e'tibor bermaymiz. O'ylaymizki, shaxsiy a'zolar haqida suhbatlashsak, ularni "ko'zini ochirib" qo'ygandek bo'lamiz. Vaholanki, 9-10 yoshli bolalar ko'chadagilardan, do'stlaridan, yoki internetdan yopiq mavzu haqida kerakli-keraksiz ma'lumotlarga ega bo'lib olishyapti. Buni oldini olish uchun ota-onalar va o'qituvchilar birgalikda bolalar bilan ishlashi lozim. Dinimizda bu mavzuga alohida e'tibor qaratilgan. Avratni saqlash masalasi islomiy matnlarda qayta-qayta tilga olinadi:

“Va o‘z avratlarini saqlaydiganlar” (Mo‘minun: 5)

“...Avratni saqlaydigan erkaklar va taqvodor ayollar... Alloh ular uchun mag‘firat va ulug‘ ajr tayyorlab qo‘ygan”. (Ahzob: 35)

Bolalar ushbu oyat yoki hadislarni ko'zdan kechirganda, ular savol berishadi va biz ularning savollariga yoshiga mos ravishda javob berishga tayyor bo'lishimiz kerak.

Bolalar va yoshlarning jinsiy tarbiyasi ularni o'rganishning nozik, ammo muhim jihati hisoblanadi. Hozirda musulmon bolalar maktablarda dunyoviy jinsiy ta'lim olishmoqda va ommaviy axborot vositalaridan noto'g'ri ma'lumotlarni olishmoqda.

Bolalar kattalar doim haq deb o'ylashadi. Biz ularga avrat a'zolarining jismoniy gigienasini o'rgatar ekanmiz, ma'naviy gigienaga ham e'tibor qaratishimiz kerak: Bolalarga Alloh o'z avratlarini saqlaydiganlarni yaxshi ko'radi va buning aksini qilish shaytonga yoqishini aytish kerak. Buni yoshga mos ravishda tushuntirish mumkin. Ular o'sib ulg'aygan sari oyatning chuqur ma'nosini aytish mumkin.

Tana a'zolari haqida suhbat boshidan ochiq bo'lsa, keyingi bosqichga o'tishni osonlashtiradi. Bolalar 5 yoshdan oshganida, ota-onalar har bir bolaning yetuklik darajasi va sharoitlariga qarab, ularga murakkabroq masalalarni o'rgatishlari lozim. Shunga qaramay,  agar bola savol bersa, unga to'g'ri javob berish kerak.

Kattalar shuni yodda tutishlari kerakki, bizning ongimizda bolalarga qaraganda ko'proq ma'lumot o'rin olgan. Shuning uchun, bolalar savol berganda, vahima qilib yubormaslik kerak, chunki bu ularning tasavvurida hali shakllanmagan. Shuningdek, farzandlarimizni tarbiyalashda yaxlit yondashuvdan foydalanish uchun jinsiy salomatlik tushunchasini kengaytirishimiz kerak. Jinsiy salomatlik ta'limi faqat jinsiy aloqa haqida emas. Bu eng birinchi navbatda insoniy qadriyatlarni to'g'ri yo'nalishda bolalarga yetkazib berishdan iborat.

"Xadichai Kubro" ayol-qizlar o'rta

maxsus islom ta'lim muassasasi 3-kurs talabasi Umarova E'zoza